OVER HYGROMETERS

Wat is een hygrometer?
Wat is relatieve vochtigheid?
Hoe en waarom komt er vocht in huis?
Waarom bespaar ik energie door het gebruik van hygrometers?
Uit welke soorten hygrometers kan ik kiezen?
Wat is Durotherm®?
Wat is bimetaal / bimetaalthermometer?
Dien ik de nauwkeurigheid van mijn hygrometer(s) te controleren?
Hoe ijk/kalibreer ik mijn hygrometer?
Mijn hygrometer kan niet bijgesteld worden. Heeft 't zin om deze te ijken?

Wat is een hygrometer?
Met een hygrometer kunt u vocht meten in kelder, badkamer, sauna, woonkamer, winkel, kantoor etc. Daarmee stelt u de graad van vochtigheid vast. Dit is de relatieve vochtigheid. U stelt vast of - en zo ja in welke mate - bepaalde vertrekken te veel of te weinig vocht bevatten. U kunt ook het dauwpunt bepalen. Daarna kunt u passende maatregelen nemen.  U kunt gebruik maken van een analoge hygrometer of een digitale hygrometer, eventueel met logfunctie voor het vastleggen van meetreeksen.                  Terug naar boven

Wat is relatieve vochtigheid?
De relatieve vochtigheid geeft de verhouding weer tussen de waterdamp die in de lucht aanwezig is ten opzichte van de hoeveelheid vocht die de lucht bij een gegeven temperatuur maximaal kan bevatten.
Indien de lucht bij een bepaalde omgevingstemperatuur volledig verzadigd is met waterdamp, bedraagt de relatieve vochtigheid 100%. Indien de hoeveelheid vocht in de lucht vervolgens toeneemt, begint deze te condenseren. Bevat de lucht daarentegen bijvoorbeeld de helft van de maximale mogelijke hoeveelheid vocht, dan is de relatieve vochtigheid 50%.     Terug naar boven

Hoe en waarom komt er vocht in huis?
Veel mensen beseffen niet hoeveel water elke dag binnenshuis vrijkomt.
Alles wat in uw huis leeft, produceert vocht: uzelf en uw huisgenoten door ademen en transpireren. Hetzelfde geldt voor uw huisdieren en planten. Daarom is het van belang overal waar geleefd wordt, vocht te meten: in kelder, badkamer, sauna, woonkamer, winkel, kantoor etc.
Allerlei dagelijkse bezigheden gaan gepaard met de uitstoot van vocht. Grote boosdoeners zijn koken, douchen en het nemen van een bad, het doen van de was en de afwas, de vloer dweilen etc. Een huishouden van 3 á 4 personen geeft gemiddeld rond de 10 liter waterdamp per dag af.
Daarnaast kan vocht dat zich in de grond bevindt, via kelder of kruipruimte uw woning binnendringen.     Terug naar boven

Waarom bespaar ik energie door het gebruik van hygrometers?
Met hygrometers bespaart u op twee manieren energie.
1. Ventileren.
De lucht binnenshuis (kelder, badkamer, sauna, woonkamer, winkel, kantoor etc.) wordt vochtig. Wat te doen? Niet alles potdicht houden. Ook niet alles voortdurend laten openstaan.
De oplossing is eerst vocht meten (relatieve vochtigheid) met uw hygrometer.  Daarna alles kort ventileren. De koude, droge buitenlucht verdringt de warme, vochtige lucht van binnen. De hygrometer geeft aan wanneer voldoende geventileerd is.
Dat is wanneer de relatieve vochtigheid wederom op een gezond niveau is gebracht. “Voor mensen met luchtwegklachten is vooral het afvoeren van vocht belangrijk. Mijten en schimmels gedijen daardoor minder goed.” [www.astmafonds.nl].
Een hygrometer geeft ook het sein wanneer het huis geventileerd moeten worden.
Met hulp van een hygrometer wordt de noodzakelijke ventilering zodoende beperkt tot de daarvoor benodigde tijd. Het warmteverlies blijft daardoor gering.
2. Verwarmen.
Hierbij komt dat het opwarmen van droge lucht minder energie kost dan het verwarmen van vochtige lucht. Het verwarmen van lucht met een relatieve vochtigheid van 90% vereist 35% meer energie dan het opwarmen van lucht met een relatieve vochtigheid van 45%.
Het bovenstaande samengenomen, geeft aan dat bijvoorbeeld bij relatief kleine, maar door gebruik erg vochtige ruimten als slaap- en badkamers, veel energie is te besparen door kort maar effectief ventileren.      Terug naar boven

Uit welke soorten hygrometers kan ik kiezen?
Voor het vocht meten (relatieve vochtigheid) in kelder, badkamer, sauna, woonkamer, winkel, kantoor etc. kunnen we in hoofdzaak 2 typen hygrometer onderscheiden: de electronische en de mechanische hygrometers. In de tabel zijn de verschillen aangegeven.

 

mechanische hygrometers

electronische hygrometers

uitvoering weergave meetresultaten

analoog: wijzerplaat met afleesschaal en naald

digitaal: weergave meetresultaat op schermpje

batterijen

nee

ja

gevoeligheid

bij steeds wisselende vochtigheid snel reagerend

kan wat trager respons geven

nauwkeurigheid

na ijking weinig afwijking

nauwkeurig, bij lagere temperaturen minder

bijstelling/ijking mogelijk?

ja (modellen in webwinkel)

nee

vastlegging van de metingen?

nee

min/max; bij sommige log-functies met input voor computer

                                                                                    Terug naar boven
Wat is Durotherm®?
Durotherm® is een kunstmatig, vochtgevoelig meet-element. Hygrometers met Durotherm® werken snel en accuraat. Ze behoeven niet of nauwelijks bijgesteld te worden.                                                                                                    Terug naar boven

Wat is bimetaal / bimetaalthermometer?
Bimetaal bestaat uit twee tegen elkaar aanliggende metalen met een verschillende uitzettingscoëfficiënt. Het bimetaal is gebogen in spiraalvorm. Door krimping en uitzetting van het bimetaal wordt de wijzer bewogen die vervolgens een bepaalde temperatuur op de schaalverdeling van de wijzerplaat aangeeft. Het praktische bereik ligt tussen de -50 ºC en 400 ºC.      Terug naar boven

Dien ik de nauwkeurigheid van mijn hygrometer(s) te controleren?
Bij aflevering kan men een hygrometer controleren op nauwkeurigheid.
Een hygrometer kan alleen optimaal vocht meten (relatieve vochtigheid) indien afgesteld in de omgeving waar de metingen moeten worden gedaan. Zelfs binnen een gebouw zal dit verschillen. In een badkamer op een bovenverdieping of in de kelder van hetzelfde pand zal de hygrometer bij ijking niet dezelfde correctie laten zien.
In de praktijk echter, zullen ook zonder ijking de door ons geleverde hygrometers bruikbare metingen weergeven.
Zoals voor veel (meet)apparatuur, geldt ook voor hygrometers dat het geen kwaad kan deze elk jaar te controleren en eventueel bij te stellen (kalibreren).       Terug naar boven

Hoe ijk/kalibreer ik mijn hygrometer?
- Een zeer eenvoudige methode is de hygrometer gedurende een uur met een vochtige doek te omwikkelen. De meter zou dan ongeveer op 95% moeten staan. Zo niet, stel de hygrometer aan de achterzijde met een schroevendraaier bij.
- Een betere, maar zeker niet ingewikkelde, methode gaat als volgt:
1. Benodigd: 125 ml (± ½ koffiekopje) zout en 50 ml ¼ koffiekopje) kraanwater; een kopje (voor het water en het zout); een luchtdicht af te sluiten bus of snelkookpan.
2. Doe het zout en het water bij elkaar in het kopje en roer ± 10 seconden.
3. Plaats het kopje met inhoud en de hygrometer in (bijvoorbeeld) de snelkookpan, sluit goed af en zet dit op een plek zonder luchtstroom en direct zonlicht. De temperatuur moet namelijk stabiel blijven. Zorg er voor dat uw hygrometer niet in aanraking komt met het zoutmengsel. Dit zou de hygrometer schade kunnen toebrengen.
4. Na ± 10 uur leest u de relatieve vochtigheid af van de hygrometer. Dit zou dan ongeveer 75% moeten zijn.
5. Indien uw hygrometer een afwijkende stand aangeeft, dient u onmiddellijk de hygrometer bij te stellen aan de achterzijde m.b.v. een schroevendraaier.      Terug naar boven

Mijn hygrometer kan niet bijgesteld worden. Heeft 't zin om deze te ijken?
Doorgaans kunnen alleen analoge - niet-digitale - hygrometers bijgesteld te worden. Echter, indien men zo nauwkeurig mogelijke metingen wilt doen, heeft het zin de nauwkeurigheid te bepalen. Als het ijkproces een afwijking van bijvoorbeeld 4% aangeeft (71% i.p.v. 75%), dan kunnen latere metingen met die afwijking worden gecorrigeerd. Als in het gegeven voorbeeld een waarde van 60% wordt weergegeven, vermeerdert of vermindert u dit met 4% (of eigenlijk met 4 procentpunten).   Terug naar boven